Polskie Słownik języka polskiego PWN

W niemieckich obozach zagłady zginęło około 90% Żydów będących obywatelami Polski. Kulminacją tych działań była akcja „Burza” i powstanie warszawskie w 1944 r. Od czasów panowania Wettynów Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa, pozbawiona skutecznej władzy Polska dostawała się stopniowo pod wpływy Imperium Rosyjskiego. Obaj królowie z dynastii saskiej oraz ich następca, Stanisław August Poniatowski, wybierani byli przy współudziale Rosji. W połączeniu z upadkiem centralnego prawodawstwa i skarbu państwa oraz szkodliwymi dla państwa działaniami wpływowych kręgów szlacheckich i arystokratycznych przyczyniło się to do całkowitego upadku Rzeczypospolitej. Działania króla wymierzone w naprawę państwa były niekonsekwentne i nieskuteczne, podobnie spóźnione były reformy inicjowane przez część szlachty.

W konsekwencji Stany Zjednoczone i Wielka Brytania wycofały uznanie międzynarodowe dla rządu RP na uchodźstwie (ZSRR i Francja uznały już PKWN w 1944). Władze komunistyczne w Polsce wyeliminowały z życia publicznego wszystkie partie opozycyjne, wprowadziły terror policyjny i masowe aresztowania politycznych przeciwników, głównie działaczy organizacji konspiracyjnych z czasów okupacji. W wyniku sfałszowanych wyborów parlamentarnych (1947) zdecydowaną większość mandatów w Sejmie Ustawodawczym objął Blok Demokratyczny (PPR, PPS, SD, SL). 1 września 1939 wojska hitlerowskich Niemiec uderzyły na Polskę.

Europoseł PiS o spotkaniu Donald Trump-Władimir Putin: To gra, nie ekscytować się

Sejm zdetronizował króla Mikołaja I Romanowa i odsunął dynastię Romanowów od tronu polskiego50. Wprowadzono cenzurę i politykę rusyfikacji szkół, urzędów i życia publicznego. Mimo że Polaków traktowano z podejrzliwością jako potencjalnych buntowników, polityka przymusu i egzekwowania posłuszeństwa wymierzona była w tym samym stopniu we wszystkich poddanych cara, niezależnie od narodowości. Następował rozwój polskiej kultury, nauki i gospodarki; pojawiły się takie osobowości, jak Mikołaj Kopernik, Jan Kochanowski czy Andrzej Frycz Modrzewski. W dobie Odrodzenia polska nauka przyniosła przewrót kopernikański (1543)46, zmieniający paradygmat nauki, nowe koncepcje człowieka i świata. Na początku XVI wieku sformowano pierwsze oddziały husarii – zwycięskiej w wielu późniejszych bitwach formacji kawalerii polskiej armii.

II Rzeczpospolita

W architekturze dominuje recepcja gotyku redukcyjnego i północnego gotyku ceglanego. Rzadko budowano w całości z kamienia, tenże materiał służył często wyłącznie do dekoracji rzeźbiarskiej. Na wielką skalę rozwija się budownictwo sakralne. Na szeroką skalę wznosi się we wszystkich regionach Polski zamki. Prym wiedzie architektura krzyżacka w Prusach, na Pomorzu i w Warmii (zamki w Malborku, Lidzbarku Warmińskim).

Zaduszki to polski, współczesny odpowiednik pogańskiego święta Dziadów, anglosaskiego Halloween i meksykańskiego Dnia Zmarłych (Día de los Muertos). Czy można wyobrazić sobie Konkurs Chopinowski bez polonezów, stanowiących obok mazurków kwintesencję polskości w muzyce? Problem polega jednak na tym, że w XXI wieku coraz więcej pianistów ze świata ma problem z interpretacją tych utworów. Obok mazurków to sonaty są obowiązkiem i najtrudniejszym sprawdzianem dla półfinalistów Konkursu Chopinowskiego. Na początek tego etapu wysłuchaliśmy siedmiu interpretacji sonat i wszystkie były dobre, a czasem wręcz znakomite.

Ważną postacią okresu Młodej Polski był Stanisław Przybyszewski, z którego dorobku na uwagę zasługują powieść Il Regno Doloroso oraz autobiografia Moi współcześni. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w sztuce pojawiły się tendencje awangardowe. Kubizm swobodnie interpretowali w swoich dziełach malarze Zbigniew Pronaszko, Władysław Strzemiński, Henryk Stażewski, rzeźbiarz Xawery Dunikowski, nie rezygnując z figuratywności. Malarz i filozof Stanisław Ignacy Witkiewicz wyróżniał się oryginalnością. Stowarzyszenie Artystów Polskich „Rytm” (1922), Stowarzyszenie Polskich Artystów Grafików „Ryt” (1925) i Spółdzielnia Artystów Plastyków „Ład” (1926). Malarka epoki art déco Tamara Łempicka żyła i tworzyła w Paryżu.

W roku 1830 grupa polskich spiskowców w carskiej armii, po otrzymaniu wieści o mobilizacji wojska rosyjskiego w celu rozbicia rewolucji w Belgii i Francji, postanowiła podjąć akcję zbrojną. 29 listopada 1830 wybuchło powstanie listopadowe. W lutym 1831 do Królestwa wkroczyły wojska rosyjskie, które zostały przez powstańców wyparte, jednak podzielony kasyno online politycznie sztab powstańczy nie wykorzystał początkowego zwycięstwa.

Słownik języka polskiego PWN

Doraźnymi konsekwencjami decyzji Mieszka było przybycie do Polski duchowieństwa, wraz z którym upowszechniła się nowa koncepcja władzy książęcej (później królewskiej), doświadczenie administracyjne oraz słowo pisane. Syn Mieszka I, Bolesław, jako władca Polski uzyskał w 1025 roku tytuł królewski. Od końca XIII wieku na tron polski często wybierano władców krajów sąsiednich. W 1569, po wygaśnięciu trwającej od 1386 unii dynastycznej z Litwą, oba kraje zdecydowały się na unię realną. Nowe państwo nosiło nazwę Rzeczpospolita Obojga Narodów.

  • Architektura charakteryzowała się swobodną, często uproszczoną redakcją form dawnych (dzieła Adolfa Szyszko-Bohusza, Oskara Sosnowskiego) zaś pod koniec lat 20.
  • Po chrzcie Polski (966) Polska wchodzi w obszar cywilizacji zachodniej i powstają pierwsze dzieła sztuki przedromańskiej i romańskiej.
  • Za czasów Batorego obszar państwa zbliżył się do 1 mln km², a ludność w końcu XVI wieku prawdopodobnie osiągnęła 9 milionów.
  • Po odzyskaniu niepodległości w granicach Polski znalazło się kilka milionów osób o innej niż polska narodowości, tak więc Polska przed II wojną światową była krajem wielonarodowościowym, gdzie mniejszości stanowiły powyżej 30% ludności.

Około 75% ludności Polski mieszkało na wsi, której największymi problemami było ubóstwo i duże przeludnienie. Polska scena polityczna również była miejscem silnych konfliktów. Czołowe partie polityczne – Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe i Narodowa Demokracja prezentowały diametralnie różne wizje państwa polskiego. Tragicznym rezultatem tych napięć było, w grudniu 1922, zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza, związanego z PSL. Rządzona przez dynastię Habsburgów Austria była politycznie najsłabsza – i od 1867 r., po klęsce w wojnie z Prusami zarazem najbardziej liberalna – z trzech państw zaborczych.

Mimo olbrzymich strat w ludziach oraz znacznego zniszczenia kraju w wyniku II wojny światowej w Polsce udało się zachować wiele bogactwa kulturowego. Znajduje się tu 17 miejsc wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO (15 obiektów dziedzictwa kulturowego i 2 o charakterze przyrodniczym)21, 123 pomniki historii2223 oraz duża liczba zarejestrowanych zabytków. Barok w Polsce sięga początku XVII stulecia, jego wczesna faza jest ściśle związana z kontrreformacją i panowaniem Wazów. Wzrosła potęga i autorytet duchowieństwa, w miejsce humanizmu lansowano myśli o przemijalności i kruchości ludzkiego życia.

W dwudziestoleciu międzywojennym upowszechniły się między innymi tendencje awangardowe i idea stylu narodowego. Po ostatniej wojnie, która przyniosła w sztuce dotkliwe straty (w tym zbiorów i kolekcji zarówno sakralnych, jak i świeckich, które zostały planowo zrabowane, lub niszczone przez okupantów) większość zniszczonych dzieł odbudowano i zrekonstruowano. Fauna polskiej strefy Bałtyku jest relatywnie uboga z powodu niskiego zasolenia tego akwenu.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *